Cuối năm 2015, Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) sẽ chính thức ra mắt, bao gồm 10 quốc gia với dân số hơn 620 triệu người. Trong đó, lực lượng lao động chiếm tỷ lệ gần 50%, khoảng 300 triệu người. Ba quốc gia có số lao động chiếm tỷ trọng hơn 70% là Indenesia (40%), Philippines (16%) và Việt Nam (15%). Một trong những mục tiêu cấu thành của AEC là “Một thị trường đơn nhất và cơ sở sản xuất chung, được xây dựng thông qua: Tự do lưu chuyên hàng hóa; Tự do lưu chuyên dịch vụ; Tự do lưu chuyển đầu tư; Tự do lưu chuyển vốn và Tự do lưu chuyển lao động có tay nghề”. Mục tiêu này sẽ dẫn đến sự thay đổi lớn trên thị trường lao động, mang đến nhiều cơ hội việc làm và những yêu cầu cao hơn đối người lao động nhưng đồng thời cũng tạo ra các thách thức đòi hỏi nguồn nhân lực phải có kỹ năng cùng với kiến thức chuyên môn.

1. Cơ hội

Tham gia Cộng đồng Kinh tế AEC sẽ tăng số lượng việc làm của Việt Nam trong thời gian tới đây, mà chủ yếu lợi thế cạnh tranh ở lao động giá rẻ như ngành dệt may, da giày và nguồn nhân lực cao từ các ngành nghề như công nghệ thông tin, điện tử viễn thông…

Ảnh 1. 8 ngành nghề lao động được tự do di chuyển trong các nước ASEAN

Trước mắt, trong năm 2015, có 8 ngành nghề lao động trong các nước ASEAN được tư do di chuyển thông qua các thỏa thuận công nhận tay nghề tương đương, gồm kế toán, kiến trúc sư, nha sỹ, bác sỹ, kỹ sư, y tá, vận chuyển và nhân viên du lịch. Ngoài ra, nhân lực chất lượng cao (các chuyên gia, thợ lành nghề), trong đó có nhân lực được đào tạo chuyên môn hoặc có trình độ từ đại học trở lên, thông thạo ngoại ngữ, đặc biết là tiếng Anh, được di chuyển tự do hơn. Nhờ sự thỏa thuận này, người lao động Việt Nam sẽ có cơ hội học tập và làm việc trong các môi trường chuyên nghiệp phát triển của các nước trong AEC, đồng thời cũng làm thúc đẩy nguồn nhân lực, đặc biệt với giới trẻ, tạo dựng tinh thần tự học tập, nâng cao trình độ tay nghề, và quan trọng là rèn luyện tiếng Anh.

Với các nhà tuyển dụng lao động trong nước, cơ hội tuyển dụng chất lượng cao cũng gia tăng khi thị trường lao động được mở ra trong khối ASEAN, người lao động không còn bị hạn chế di chuyển bởi rào cản biên giới quốc gia.

2. Thách thức

Việc thực hiện tự do luân chuyển lao động lành nghề sẽ tạo ra cơ hội cho thị trường lao động Việt Nam, đồng thời cũng là thách thức không nhỏ khi một lướng lớn lao động từ các nước AEC vào Việt Nam sẽ tạo nên cuộc cạnh tranh với lao động trong nước.

Thời kỳ hội nhập sẽ yêu cầu cao hơn đối với người lao động, với tiêu chí tuyển dụng cao hơn đòi hỏi nguồn nhân lực phải có nhiều kỹ năng khác ngoài kiến thức chuyên môn như: khả năng giao tiếp, khả năng làm việc nhóm, kỹ năng báo cáo hay trình độ tin học. Như vậy, muốn thành công trong môi trường cạnh tranh, người lao động Việt Nam phải có ý thức mở rộng kiến thức nghề nghiệp, áp dụng công nghệ mới không ngừng phát triển kỹ năng nghề nghiệp…Nếu không ý thức được điều này, người lao động Viêt Nam sẽ thua ngay trên “sân nhà” bởi chúng ta khó cạnh tranh về trình độ tay nghề, chuyên môn với nhiều quốc gia trong AEC.

Ảnh 2. Cộng đồng kinh tế chung ASEAN (AEC)

Đối với nhà quản lý, khi thị trường lao động mở rộng hơn, nếu không có những chiến lược nhân sự bài bản, hợp lý, các doanh nghiệp sẽ khó giữ chân nguồn nhân lực cao dẫn đến tình trạng “chảy máu chất xám”. Đây sẽ là thách thức lớn cho các nhà quản lý nhân sự tại Việt Nam mà trong đó có Công ty quản trị nguồn nhân lực MTalent.

Chúng tôi nhận thức được sự quan trọng của việc xây dựng những chiến lược nhân sự cùng những chính sách trọng dụng để thu hút và giữ chân được nguồn nhân lực tài năng. Hiện nay, MTalent đang thực hiện chuẩn bị những điều chỉnh phù hợp để đón nguồn lao động chất lượng cao từ các nước trong ASEAN đến làm việc tại Công ty khách hàng của chúng tôi - Maritime Bank. Chúng tôi cho rằng, đây sẽ là một cơ hội tốt để nhân viên trong công ty có cơ hội học tập những kỹ năng, kinh nghiệm của của các đồng nghiệp nước ngoài, qua đó, nâng khả năng cạnh tranh, phát triển bản thân của người lao động.

Hơn nữa, chúng tôi luôn chủ động tìm kiếm nguồn nhân tài từ các trường đại học, hay hội sinh viên để có thể tìm kiếm những tài năng trẻ từ ghế nhà trường. MTalent thường xuyên tài trợ các cuộc thi cho sinh viên hay tham gia các Tọa đàm về kỹ năng mềm tại trường Đại học, với hy vọng thông qua các chương trình này, sinh viên Việt Nam sẽ được chuẩn bị những hành trang cần thiết trong quá trình hội nhập.

[Nguồn tham khảo: dubaonhanluchochiminh.gov.vn;

tapchitaichinh.vn

vietnamhrsummit

Nguồn ảnh: google image]